ΤΟ ΜΟΣΤΑΡ Το Μόσταρ βρίσκεται στο νότιο τμήμα της χώρας στο ποταμό Νερέτβα σε λεκάνη μεταξύ της οροσειράς Velež (1968 m) και της Čabulja (1776 m) σε ύψος μόλις 60 m πάνω από την επίπεδο της της θάλασσας και είναι η μεγαλύτερη πόλη της Ερζεγοβίνης, στο νότιο τμήμα της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης, καθώς και η έκτη μεγαλύτερη πόλη της χώρας. Είναι η πρωτεύουσα του καντονίου της Ερζεγοβίνης-Νερέτβα της Ομοσπονδίας της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης και έχει περίπου 113.000 κατοίκους, εκ των οποίων περίπου 75.000 ζουν στην ίδια την πόλη.

Η περιοχή γύρω από το Μόσταρ έχει κατοικηθεί από τους προϊστορικούς χρόνους. Στο Cim και Sutina έχουν ανασκαφεί υπολείμματα αργών παλαιοχριστιανικών βασιλικών, γεγονός που υποδηλώνει συνεχή κατοίκηση. Στα τέλη του Μεσαίωνα, η κοιλάδα Νερέτβα ήταν υπό την κυριαρχία της οικογένειας Kosača. Το 1454 υπήρχε μια οχυρή διασταύρωση πάνω από το ποτάμι. Αυτό κατακτήθηκε το 1466 από τους Οθωμανούς, οι οποίοι επέκτειναν την πόλη σε διοικητική έδρα, η οποία αναφέρθηκε για πρώτη φορά το 1474 με την επωνυμία Μόσταρ (= φύλακας γέφυρας). Τον 16ο και τον 17ο αιώνα, το Μόσταρ έγινε το εμπορικό και οικονομικό κέντρο της Ερζεγοβίνης, κατά καιρούς ήταν επίσης η έδρα της πολιτικής εξουσίας. Το 1566 κατασκευάστηκε η σημερινή πέτρινη γέφυρα στη θέση της παλιάς ξύλινης γέφυρας, το 1557 το τζαμί Karađozbeg. Μετά τον μεγάλο τουρκικό πόλεμο και την ειρήνη του Karlowitz, η πόλη έλαβε νέες οχυρώσεις. Το 1833 το υπάρχον Σαντζάκι αναβαθμίστηκε στο Πασαλίκι Ερζεγοβίνης κάτω από τον Αλή Πασά Rizvanbegović, αλλά επανενώθηκε με τη Βοσνία μετά το θάνατό του. Όπως και όλη η Βοσνία και Ερζεγοβίνη, το Μόσταρ ήρθε υπό την αυστριακή και ουγγρική διοίκηση το 1878. Το 1881 η πόλη έγινε έδρα καθολικού επισκόπου.Το Μόσταρ συνδέθηκε με το σιδηρόδρομο και τρεις άλλες γέφυρες χτίστηκαν πάνω από το ποταμό Νερέτβα. Μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, το Μόσταρ ανήκε στη Γιουγκοσλαβία, αρχικά στην περιοχή Mostarska, από το 1929 έως το 1939 στην Primorska Banovina, από το 1939 έως το 1941 στην αυτόνομη Banovina Hrvatska. Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου το Mostar προσαρτήθηκε στο Ανεξάρτητο Κράτος της Κροατίας. Καταλήφθηκε από συμμάχους του Απελευθερωτικού Στρατού της Γιουγκοσλαβίας στις 14 Φεβρουαρίου 1945. Μετά τον πόλεμο, η πόλη ήρθε στη Δημοκρατία της Βοσνίας και Ερζεγοβίνης στην αναστηλωμένη, τώρα σοσιαλιστική Γιουγκοσλαβία.

Κατά τη διάρκεια του Πολέμου της Βοσνίας υπήρχαν μάχες μεταξύ των περισσότερων κροατικών-βοσνιακών και σερβικών μονάδων στο Μοστάρ το 1992/1993 και διεξάγονται μάχες μεταξύ Κροατών και Βοσνίων το 1993/1994. Η πόλη χωρίστηκε σε κροατό-δυτικό και βοσνιακό-ανατολικό τμήμα με μετατόπιση, μεταξύ άλλων. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, οι κροατικές δυνάμεις κατέστρεψαν το ορόσημο του Μοστάρ, τη γέφυρα του Stari Most, σε εστιασμένο βομβαρδισμό που κράτησε αρκετές ώρες. Τον Μάιο του 2013, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία καταδίκασε έξι πρόσωπα υπεύθυνα για την Κροατική Δημοκρατία της Herceg-Bosna σε φυλάκιση αρκετών ετών, μεταξύ άλλων, για την καταστροφή της γέφυρας. Τον Νοέμβριο του 2017, όλες οι αποφάσεις έγιναν δεκτές μετά από έφεση και ο Slobodan Praljak εξακολουθούσε να αυτοκτονεί στην αίθουσα του δικαστηρίου. Μετά το τέλος του πολέμου, η γέφυρα ανοικοδομήθηκε και άνοιξε επίσημα το 2004. Διοικητικά, το Μόσταρ έχει σχηματίσει δύο πόλεις από τον πόλεμο: μια κροατική στη δυτική όχθη του ποταμού Νερέτβα και μία βοσνιακή στην ανατολική όχθη. Εκ μέρους της ΕΕ, ο Hans Koschnick απεστάλη στο Μόσταρ ως μεσολαβητής. Τον Ιανουάριο του 2004 αυτή η κατάσταση καταργήθηκε επισήμως και εισήχθη ένας νέος κανονισμός, σύμφωνα με τον οποίο η πόλη χωρίζεται σε έξι δήμους, οι οποίοι μαζί αποτελούν μια μονάδα. Ως αποτέλεσμα της τρέχουσας διένεξης σχετικά με τη διοικητική δομή, από το 2008 δεν έγιναν τοπικές εκλογές στο Μόσταρ. Μετά την κρίση των προσφύγων στην Ευρώπη, το Μόσταρ δημιούργησε προσωρινό κατάλυμα για πρόσφυγες το 2018, το οποίο οι μετανάστες χρησιμοποιούν ως προσωρινή τοποθεσία πριν διασχίσουν τα σύνορα στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Αξιοθέατα Το ορόσημο του Μοστάρ είναι το Stari most (ελλ. παλιά γέφυρα) πάνω από τον ποταμό Νερέτβα, που χτίστηκε από τον οθωμανικό αρχιτέκτονα Mimar Hajrudin από το 1556 έως το 1566. Το όνομα της πόλης προέρχεται από τους φρουρούς γέφυρας (Βοσνιακά: Mostar = φρουρά γέφυρας). Η «Παλιά Γέφυρα» καταστράφηκε στον Βόσνιο Πόλεμο στις 9 Νοεμβρίου 1993 με μαζικό βομβαρδισμό από την κροατική πλευρά. Οι εργασίες ανοικοδόμησης ξεκίνησαν το 1996 και ολοκληρώθηκαν το 2004. Η γέφυρα και η παλιά πόλη προστέθηκαν στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO στις 15 Ιουλίου 2005. Κοντά στη γέφυρα βρίσκεται το τζαμί Karađozbeg, το οποίο είναι επίσης ανοικτό στους επισκέπτες. Το τζαμί με την Μεντρεσές (Σχολή Κορανίου) και το Το Σαντράν (κρήνη) χτίστηκε το 1557 και υπέστη σοβαρές ζημιές κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ερζεγοβίνη, αλλά από τότε έχει αποκατασταθεί. Αξίζει επίσης να δείτε μια χριστιανική βασιλική στο προάστιο Cim, το οποίο πιθανώς χτίστηκε τον 5ο ή τον 6ο αιώνα. Ο Σερβικός Ορθόδοξος Καθεδρικός Ναός της Αγίας Τριάδας, που χτίστηκε μεταξύ 1863 και 1873, καταστράφηκε το 1992. Έχει ανακατασκευαστεί από το 2010. Στις 26 Νοεμβρίου 2005, ένα άγαλμα του Bruce Lee αποκαλύφθηκε στο Μόσταρ στα 65α γενέθλιά του. Το άγαλμα έχει σκοπό να αποτελέσει παράδειγμα εναντίον της εθνοτικής αναταραχής στα Βαλκάνια. Το νεκροταφείο των ανταρτών μνημονεύει τους αντάρτες που έχασαν τη ζωή τους στον Β Παγκόσμιο Πόλεμο.